پس از آنكه بارها وعده تك‌نرخي شدن ارز در دولت يازدهم به‌ويژه با اجراي برجام و به اميد عادي شدن روابط بانكي ايران با جهان تكرار شد، در اسفندماه سال گذشته سكاندار بانك مركزي در گفت‌وگو با همشهري گفته بود: قبل از امضاي برجام گفته بودم 6ماه پس از اجراي برجام، ارز تك‌نرخي مي‌شود؛ ذهنيت ما اين بود كه مشكلات ما پس از برجام به سرعت حل مي‌شود؛ اما وقتي ديدم روند اجراي برجام كند پيش‌مي‌رود، اعلام كردم كه شرط اجراي سياست يكسان‌سازي نرخ ارز، عادي شدن روابط بانكي، استمرار و پايداري روند رو به بهبود مناسبات بانكي است.
او از اجرايي نشدن يكسان‌سازي نرخ ارز به‌عنوان «تنها نكته باقي مانده» از مجموع اهداف ترسيم شده بانك مركزي در دولت يازدهم ياد كرد و شنبه شب در برنامه نگاه يك تلويزيون خاطرنشان كرد: فاصله بين تورم كشور ما با تورم بين‌المللي، همان درصدي است كه بايد نرخ ارز در بازار ايران افزايش يابد. سيف نرخ فعلي ارز در بازار آزاد ايران را قيمت واقعي خواند و افزود: با احتساب تورم ۱۰ درصدي براي ايران، اختلاف تورم داخلي با تورم بين‌المللي به حدود ۷ تا ۸ درصد مي‌رسد؛
بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه اختلاف قيمت دلار در سه ماهه اول سال‌جاري با مدت مشابه در سال گذشته همين حدود است؛ يعني قيمت ارز در بازار ايران واقعي است. رئيس‌كل بانك‌مركزي تأكيد كرد: اگر اين تعديل متناسب با فرمول گفته شده صورت نگيرد توليد داخلي متضرر مي‌شود، بنابراين بايد اجازه داد قيمت ارز براساس متغيرهاي واقعي اقتصاد تعيين شود.
- پايان رانت ارزي با يكسان‌سازي
نرخ ارز در ماه‌هاي اخير روندي صعودي را تجربه كرده؛ به‌نحوي كه ارزش برابري هر دلار در بازار آزاد در برابر ريال به 3820تومان و هر يورو به 4565تومان رسيده؛ اين در حالي است كه نرخ دلار مبادله‌اي اعلام شده از سوي بانك مركزي 3278تومان و يورو 3826تومان است. اختلاف نرخ ارز در بازار آزاد و رسمي نشانه‌اي آشكار از وجود رانت ارزي در اقتصاد ايران است كه باعث عدم‌تعادل در بازارها شده است.
اين در حالي است كه فعالان و كارشناسان اقتصادي، واقعي‌شدن نرخ ارز را نه‌تنها به مثابه پايان دوران رانت ارزي بلكه عاملي جهت تقويت توليد ملي و افزايش توان صادراتي مي‌دانند. چالش اصلي پيش روي بانك مركزي در ارتباط با يكسان‌سازي نرخ ارز، نگراني از عادي نشدن روابط بانكي ايران با بانك‌هاي بزرگ خارجي براي تسهيل نقل و انتقال ارز از يك سو و اطمينان از توان پاسخ دادن به نيازهاي ارزي است. چالشي كه به‌نظر مي‌رسد نسبت به 3سال اخير كمرنگ‌تر شده و زمينه را براي اجراي طرح يكسان‌سازي نرخ ارز فراهم ساخته است.
نظر شما